Hz. Ömer, Hz. Ebû Bekir'le birlikte Allah Resûlü'nün en yakın dostu ve yardımcısıydı. İslâmî tebliğin en sıkıntılı dönemlerinde Hz. Peygamber'in İslâmiyet'i kabul etmeleri için adlarını anarak dua ettiği iki kişiden biriydi. Müslüman olduğu andan itibaren Hz. Peygamber'in yanında yer aldığı gibi hicretten sonra Medine döneminde de katıldığı seriyyeler dışında Hz. Peygamber'i yalnız bırakmadı. Başta Bedir, Uhud ve Hendek savaşları olmak üzere Allah Resûlü'nün iştirak ettiği bütün savaşlara katıldı. Hayatı boyunca Allah Resûlü'ne karşı maddî ve manevi desteğini sürdürdü. Hz. Ebû Bekir döneminde de halifeye yardımcı olmaya devam etti. Görüşleri ve düşünceleriyle ona müşavirlik yaptı.
Hz. Ömer, Hz. Ebû Bekir'den sonra on yıllık hilâfeti döneminde de İslâm tarihi açısından çok önemli icraatlara imza atmıştır. Bu dönemde gerçekleştirilen Irak, Suriye, el-Cezîre ve Mısır fetihleri; imar ve iskân faaliyetleri, idarî, malî ve adlî düzenlemeler daha sonraki yüzyıllarda İslâm devlet ve toplumlarının gerek devlet yönetimi gerekse sosyo-kültürel alanlarda örnek olarak dikkate aldıkları hususlar arasında yer almaktadır.