Nemide, Halid Ziya'nın tefrika olarak kalan Sefile romanının ardından yazdığı ikinci romanı olmakla beraber, kitap olarak basılan ilk romanıdır. Servet-i Fünun döneminin meşhur romancısı Halid Ziya'nın İzmir dönemi romanlarından olan kitap, bir aşk üçgeni üzerine kurulmuştur ve bu aşk üçgenini Nemide, onun amcasının oğlu olan Nail ve Nail'in teyzesinin kızı Nahit oluşturur. Halid Ziya'nın daha sonraki romanlarında da izlerini bulacağımız bu roman, Hizmet gazetesinde tefrika edildikten sonra 1892'de kitap olarak yayımlanmış, 1943 yılında ise Halid Ziya tarafından sadeleştirilmiştir. Roman, günümüzde sık kullanılmayan ve anlaşılması zor olan kelimelerin dipnotlarla açıklanması suretiyle hazırlanmıştır.

İnsan, kendisince ızdıraba sebep olacak bir hakikate mümkün mertebe geç kanaat etmek için en zayıf delilleri bile pek kuvvetli bulur.