Tarihyazımında objektifliği temel alan yaklaşımın atası kabul edilen Edward Gibbon, Son Peygamber Muhammed'de Arap coğrafyasındaki kültürel ve siyasi tarihi kapsamlı ve derinlikli kaynaklarla izah etmiştir. Hz. Muhammed'in gerek peygamberliği gerekse hükümdarlığı üzerine Batı'da yazılmış ilk derli toplu metinlerden biri olan bu eser Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi külliyatının bir parçası olmakla birlikte müstakil olarak kitaplaştırılmıştır.

Edward Gibbon Son Peygamber Muhammed'de hem Doğu hem Batı'da kaleme alınmış yüzlerce kaynağı inceleyip ortaya sermiş, İslam ve Hz. Muhammed'e dair objektif bir resim çizmeye çalışmıştır.

Gibbon Peygamberliğin ilanıyla birlikte yaşananları detaylandırmış, İslam'ın emirleri ışığında toplumsal değişimin izlerini sürmüştür. Hz. Muhammed'le sınırlı kalmayan kitap, dört halife dönemini ve Hz. Hasan ve Hüseyin'in öldürülüşüne kadarki süreçte olup bitenleri kaynaklar yardımıyla anlatmaktadır.

Gibbon, İslam'a ve Hz. Muhammed'e bakışını kitabın daha başında şöyle ifade etmektedir: Arap peygamberin dehası, ulusunun davranışları ve dininin ruhu, Doğu [Roma] İmparatorluğu'nun gerileyişi ve çöküşünün sebeplerini açıkça ortaya çıkarıyor ve gözlerimiz merakla dünya üzerinde yeni ve kalıcı bir karaktere işaret eden en unutulmaz devrimlerden birine şahitlik ediyor.